به فرمان هواپیما چی می گن؟

وقتی خلبانان در فیلم‌ها به تصویر کشیده می‌شوند، به ندرت در حال انجام محاسبات وزن و تعادل یا ثبت وظیفه‌شناسانه‌ی برنامه‌های پرواز نشان داده می‌شوند. آن‌ها معمولاً در میانه‌ی پرواز، در حالی که یوک در دست دارند، در حال انجام عملیات هستند.

به فرمان هواپیما یوک می گویند که «فرمان هدایت» هواپیما است. یوک، شهپرهای هواپیما را کنترل می‌کند. به عبارت ساده، به خلبان اجازه می‌دهد هواپیما را «بالا»، «پایین»، «به چپ» و «به راست» حرکت دهد. چرخاندن یوک به طرفین، غلتش و چرخش را کنترل می‌کند. فشار دادن یوک به جلو، دماغه‌ی هواپیما را به سمت زمین هدایت می‌کند؛ کشیدن آن به عقب، به دماغه فرمان می‌دهد که به بالا کشیده شود.
یوک‌ها در هواپیماهای بال ثابت دیده می‌شوند و به عنوان «Control wheel» نیز شناخته می‌شوند. یوک‌های معمولی به شکل W یا U هستند و تعداد کمی از آنها به شکل M یا «شاخ قوچ» موجود است. یوک‌های هواپیماهای کوچکتر مستقیماً با یک لوله محکم به صفحه اینسترومنت متصل می‌شوند.
هواپیماهای Cirrus SR و برخی از هواپیماهای سبک ورزشی به جای یوک، به دسته‌های جانبی مجهز شده‌اند. این نحوه قرارگیری امکان نمایش بزرگتر ابزار دقیق را فراهم می‌کند و نسبت به یوک سنتی سبک‌تر است. برخی از خلبانان آنها را به اشکال سنتی‌تر کنترل ترجیح می‌دهند.
در حالی که برخی از هواپیماهای آکروباتیک مدرن و جت‌های جنگنده از استیک‌های کنترل مرکزی برای عملکرد مؤثرتر با نیروهای G استفاده می‌کنند، اکثر خلبانانی که در یک هواپیمای قدیمی را باز می‌کنند، به جای یوک، استیک کنترل را می‌بینند.
دسته یا استیک کنترل معمولاً در کف کابین خلبان قرار دارد؛ خلبان آن را در صندلی خود قرار می‌دهد. گاهی اوقات "جوی‌استیک" نامیده می‌شود و مانند یوک، وضعیت و ارتفاع هواپیما را کنترل می‌کند.